GIẢM CHẤN Ô TÔ LÀ GÌ ?
Giảm chấn ô tô hay còn gọi là giảm xóc hoặc nhiều nơi gọi là phuộc, thụt. Nó là chi tiết thuộc hệ thống treo của ô tô, giảm xóc có tác dụng gần như toàn bộ xe ô tô, nên nó đòi hỏi độ êm ái, giảm xóc như 1 cái đệm việc lên hay xuống của giảm xóc diễn ra hết sức từ từ, việc lên xuống quá nhanh của giảm xóc chứng tỏ giảm xóc đã bị hỏng, điều này khiến xe ô tô của bạn khi lái bị rung, giật hơn. Nhiệm vụ chính của giảm chấn xe ô tô là dập tắt dao động do lò xo gây ra, bảo vệ bộ phận đàn hồi của hệ thống treo và tăng tính tiện nghi sử dụng.

GIẢM CHẤN Ô TÔ LÀ GÌ
Giảm chấn ô tô là chi tiết bao gồm ống kép có xi lanh bên trong là xi lanh làm việc, xi lanh ngoài là xi lanh chứa dầu. Cán piston đia qua phớt dầu và dẫn hướng piston, dẫn hướng piston giúp cho piston có thể chuyển động tự do bên trong xi lanh mà vẫn thẳng hàng với đường tâm của giảm chấn. Van đáy nằm ở đáy xi lanh làm việc và điều khiển dòng dầu trong chu kỳ nén. Đường kíng trong của xi lanh (hay đường kính piston) là thông số cơ bản giảm chấn. Đường kính này càng lớn thì càng dễ điều khiển và lực giảm chấn cũng cao hơn.
Giảm xóc xe ô tô là gì ?
Giảm xóc xe ô tô là bộ phận giống như 1 chiếc lò xo để làm nhiệm vụ giảm dao động và dập tắt dao động của xe 1 cách nhanh nhất. Bạn cảm nhận tốt nhất về giảm xóc khi đi xe ô tô vào những vị trí xóc như ổ gà, đường gập ghềnh, đặc biệt xe đi qua những điểm gờ giảm tốc ở trên đường, cảm giác gần như không có đi qua nó hoặc xe rung rất ít chứng tỏ giảm xóc xe của bạn vẫn còn hoạt động tốt.
Có rất nhiều loại giảm xóc được lắp trên xe, đối với những dòng xe sang thì thường được lắp loại giảm xóc bóng hơi, cảm nhận rõ nhất khi đi xe ô tô có giảm xóc bóng hơi đó là khi vào những chỗ xóc bạn không cảm nhận thấy là xe ô tô của bạn đi qua những vị trí đó. Giảm xóc bóng hơi được giảm chấn bằng khí nén, đối với các loại giảm xóc này có chế tạo kèm theo hệ thống nâng gầm, hệ thống nâng gầm bao gồm bơm nâng gầm và được điều khiển bằng hộp đen. Hệ thống nâng gầm này được kiểm soát khả năng cân bằng xe bằng ECU hộp đen ô tô
Thông thường đa số các dòng xe lắp loại giảm xóc dạng phuộc kèm lò xo giảm xóc. Nếu bạn nhìn giảm xóc của xe máy thì giảm xóc ô tô cũng giống hệt như vậy. Loại giảm xóc này được chế tạo theo dạng truyền động thủy lực chính vì vậy khả năng giảm chấn, dập tắt dao động của xe chậm hơn rất nhiều so với giảm xóc bóng hơi. Tuy nhiên chi phí thay thế loại giảm xóc này thấp hơn rất nhiều so với giảm xóc bóng hơi.
Nguyên lý, cấu tạo, phân loại giảm chấn – giảm xóc xe ô tô
Phân loại giảm chấn – giảm xóc xe ô tô
Trên ôtô thường sử dụng bộ giảm chấn kiểu thuỷ lực. Dựa theo kết cấu giảm chấn thuỷ lực được chia làm hai loại: Giảm chấn ống và Giảm chấn đòn. Ngày nay hầu hết các xe đều sử dụng loại giảm chấn ống. Các dạng giảm chấn ống bao gồm: Giảm chấn ống có hai lớp vỏ và Giảm chấn ống có một lớp vỏ.
Các loại giảm xóc ô tô
Giảm xóc ống kép là loại giảm xóc mà trong chu kỳ nén: khi tốc độ piston chậm, van một chiều trên van piston và van lá trên van đáy đóng. Dầu thủy lực đi qua các lỗ thông nhỏ trên cả hai. Khi tốc độ lớn van một chiều trên van piston và van lá trên van đáy mở cho phép phần lớn dầu thủy lực đi qua hai van này. Trong chu kỳ dãn: ngược lại
Giảm xóc bóng hơi là loại giảm xóc lắp trên hệ thống treo khí nén
Giảm xóc thủy lực là loại giảm xóc có tác dụng giảm chấn dựa trên nguyên lý piston và xy lanh thủy lực
Cấu tạo giảm xóc xe ô tô

- Van đáy 2. Van lá 3. Van 1 chiều 4. Xi lanh làm việc 5. Xi lanh chứa 6. Van lá 7. Van piston 8. Lỗ thông 9.Khoang B
Giảm chấn có hai lớp vỏ
a. Cấu tạo Giảm chấn có hai lớp vỏ
Lớp vỏ trong của giảm chấn là xi lanh, bên trong xi lanh có piston. Piston được bắt chặt với cần đẩy. Bộ giảm chấn có hai cụm van:
Cụm van trên piston gồm van thoát phía trên và van hút (dầu về) phía dưới. Các van này đóng, mở các lỗ dầu trên đầu piston.
Cụm van lắp dưới xi lanh là cụm van bù gồm van hút ( dầu về ) và van thoát cùng với lò xo. Các van này cũng đóng mở các lỗ trên đế của cụm van.
a)
b)
a. Sơ đồ cấu tạo ; b, c. Cấu tạo và các chi tiết tháo rời
1. Bạc dẫn hướng trục; 2. Lỗ dầu bôi trơn; 3. Phớt làm kín;
4. Nắp; 5. Trục giảm chấn; 6.Piston và cụm van;
7. Vỏ trong ; 8. Vỏ ngoài ; 9. Cụm van bù;
I ; III Van dầu về; II; IV van thoát.
Phần trên của cần đẩy được bắt với khung xe, vỏ ngoài bộ giảm chấn bắt chặt với dầm cầu. Phía trên xi lanh có bộ phận bao kín và dẫn hướng cần đẩy. Trong bộ giảm chấn có 3 buồng chứa dầu: buồng A phía trên piston, buồng B phía dưới piston và buồng C là không gian giữa vỏ và xi lanh trong.
b. Nguyên lý làm việc giảm chấn có hai lớp vỏ
Khi xe chuyển động trên đường không bằng phẳng, bộ phận đàn hồi tạo cho bánh xe và khung xe dao động theo phương thẳng đứng với nhíp xe, làm piston dịch chuyển trong xi lanh, có hai hành trình nén và trả về.
Hành trình bánh xe và khung xe tiến lại gần nhau gọi là hành trình nén. Piston di chuyển từ trên xuống dưới, ép dầu trong buồng B qua van thoát lên buồng A. Dầu từ buồng B không thể chảy hết lên buồng A vì cần đẩy đi sâu vào trong xi lanh chiếm không gian trong buồng A, bởi vậy một phần dầu từ buồng B chảy qua van thoát xuống buồng C. Khi piston nén nhẹ, áp lực dầu không đủ lớn để ép van ép mở, dầu chảy qua khe hở giữa đế và van thoát để xuống buồng C.
.
c) Hình 5.31 Giảm chấn ống hai vỏ
Hành trình bánh xe và khung xe ra xa nhau là hành trình trả về. Piston di chuyển từ dưới lên trên tạo sự tăng áp ở buồng A và giảm áp ở buồng B. Dầu từ buồng A thắng lực cản lò xo, mở van dầu hút để chảy xuống buồng B. Đồng thời dầu từ buồng C chảy qua van vào để trở lại buồng B. Ở hành trình trở về, với vận tốc dịch chuyển nhỏ của piston, áp lực dầu không đủ lớn để mở van dầu về, mà chỉ tạo nên dòng dò giữa van và piston để chảy xuống khoang B. Lực cản chảy của dầu ở hành trình trở về lớn hơn hành trình nén.
Như vậy khi bánh xe và khung xe dao động, dầu trong bộ giảm chấn lưu thông rất chậm qua các van nên cần đẩy piston luôn chịu tác động của lực cản. Ma sát sinh ra trong bộ giảm chấn do chất lỏng lưu thông và ma sát giữa piston và xi lanh gây ra nhiệt làm nóng bộ giảm chấn. Như vậy cơ năng được chuyển thành nhiệt năng. Mức độ mở của các van phụ thuộc vào biên độ và tần số dao động, nên bộ giảm chấn dập tắt các dao động một cách từ từ, êm dịu.
Giảm chấn ống có một lớp vỏ có áp suất nạp cao
a. Cấu tạo Giảm chấn ống có một lớp vỏ có áp suất nạp cao
Giảm chấn ống một lớp vỏ bao gồm xi lanh, trục giảm chấn, piston chứa các van và piston di động tự do. Buồng 3 chứa khí hidrô hoặc nitơ có áp suất từ 25 28 at. Buồng chứa khí 3 và buồng chứa chất lỏng được ngăn cách bởi piston di động tự do.
b. Nguyên lý làm việc giảm chấn ống có một lớp
Nguyên lý làm việc không có gì khác giảm chấn hai lớp vỏ. Hành trình nén piston (6) đi lên van (7) mở để chất lỏng đi xuống dưới. Do áp suất chất lỏng trong buồng (5) tăng lên piston (4) di chuyển lên trên để cân bằng áp suất giữa chất lỏng và chất khí. Hành trình trở về piston (6)đi xuống, chất lỏng từ dưới piston qua van một chiều đi lên trên. Piston (4) di chuyển xuống dưới để cân bằng áp suất. Do giảm chấn làm việc ở áp suất lớn nên có độ nhạy cao, hiệu quả dập tắt dao động tốt hơn. Ngoài ra giảm chấn một lớp vỏ cũng tản nhiệt tốt hơn. Nhờ các ưu điểm đó mà giảm chấn một lớp vỏ có áp suất nạp cao được sử dụng rộng rãi, đăc biệt với hệ thống treo Mc.Pherson.
Nhược điểm cơ bản của giảm chấn loại này là tuổi thọ thấp hơn loại hai lớp vỏ do chất lượng bao kín. Cụ thể là ống dẫn hướng và phớt trục giảm chấn nhanh bị hư hỏng.
Ngoài hai loại giảm chấn ống đã trình bày ở trên, một số xe dùng giảm chấn ống điều chỉnh được đặc tính làm việc. Khả năng dập tắt dao động tự động điều chỉnh để thích ứng với điều kiện mặt đường và tốc độ xe.
Cách kiểm tra giảm xóc ô tô
Hư hỏng giảm xóc xe ô tô
Piston, xi lanh bị mòn côn, ôvan, cào xước.
Các gioăng phớt làm kín bị hỏng, các van bị mòn, lò xo yếu gẫy.
Trục đẩy bị cong, hai đầu tai bắt giảm chấn nứt, vỡ
Nguyên nhân hư hỏng giảm xóc xe ô tô
Do ma sát, sủ dụng lâu dài
Xe chở quá tải và chạy trên đường xóc
* Tác hại : Làm giảm hoặc mất tính chất giảm chấn dẫn tới nhanh hư hỏng nhíp và người ngồi trên xe mệt mỏi.
Kiểm tra giảm xóc xe ô tô
Đối với xe du lịch để nguyên giảm chấn trên xe, ấn từng góc xe cần kiểm tra xem lực cản và tiếng kêu. Nếu sự trả lại kém và có vấn đề không bình thường là giảm chấn hỏng.
Đối với xe tải phải tháo giảm chấn khỏi xe. Dùng tay kéo và nén ống giản chấn xem lực cản và tiếng kêu, nếu có tiếng kêu và lực cản kém là giảm chấn hỏng
Kiểm tra khi tháo rời: ( chỉ một số giảm chấn xe nga cũ) Kiểm tra các chi tiết bằng quan sát và dụng cụ đo kiểm.
Sửa chữa giảm xóc xe ô tô
Đối với loại giảm chấn tháo rời được thì chi tiết nào hỏng cần thay chi tiết đó, thay thế các gioăng đệm làm kín, đổ dầu đủ và đúng chủng loại.
Đối với các loại giảm chấn hàn kín nếu hư hỏng ta phải thay mới cả bộ đúng chủng loại cho từng loại xe.
Các dịch vụ tại Trung Tâm Kỹ Thuật Ô Tô Mỹ Đình THC
Để nhận được tư vấn kỹ thuật về giảm xóc xe ô tô và cách kiểm tra giảm xóc xe ô tô quý khách hàng vui lòng liên hệ:
Cố vấn dịch vụ: Hotline & zalo: 03.48.68.87.68
Tư vấn kỹ thuật: Hotline & zalo: 09.62.68.87.68
Email: otomydinhthc@gmail.com
Công Ty TNHH Ô Tô Mỹ Đình THC – “HƠN CẢ SỰ MONG ĐỢI …”
Xưởng dịch vụ 1: Số 587 Phúc Diễn, Xuân Phương, Nam Từ Liêm, Hà Nội
Xưởng dịch vụ 2: Số 589 Phúc Diễn, Xuân Phương, Nam Từ Liêm, Hà Nội
Youtube: https://youtu.be/hFCNQikE_MA
Fanpage: https://www.facebook.com/otomydinhTHC/?ti=as
Google map:
Xưởng dịch vụ 1:
Xưởng dịch vụ 2: