1.Giới thiệu về ô tô tự lái
Ô tô tự lái là hay còn gọi là xe tự hành, một loại phương tiện tự động hoàn toàn, không cần tài xế điều khiển. Thay vì sử dụng tay lái và các bộ phận điều khiển khác, ô tô tự lái được điều khiển bằng trí tuệ nhân tạo AI thay thế hoàn toàn con người theo cấp độ.
Các công nghệ hiện đại đã cho phép ô tô tự lái trở thành một sự thật, với các hãng sản xuất ô tô hàng đầu như Tesla, Google, Apple và Uber đang đầu tư nghiên cứu và phát triển công nghệ này. Ô tô tự lái có thể giúp giảm tai nạn giao thông, tiết kiệm nhiên liệu và thời gian, và cải thiện trải nghiệm lái xe. Theo dự kiến từ các nhà phân tích thì đến năm 2035 sẽ có đến 20 triệu xe tự hành trên thế giới.
Tuy nhiên, việc phát triển ô tô tự lái còn đối mặt với nhiều thách thức, bao gồm việc đảm bảo an toàn cho hành khách và người tham gia giao thông khác, giải quyết các vấn đề về bảo mật và quyền riêng tư, và đảm bảo tính ổn định của hệ thống trong các điều kiện thời tiết khác nhau.
2.Các hãng ô tô tự động lái phát triển nhất
Hiện nay, có nhiều hãng ô tô đang dẫn đầu trong việc phát triển ô tô tự lái, bao gồm:
- Tesla: Tesla là một trong những hãng ô tô đầu tiên đưa ra ý tưởng phát triển ô tô tự lái và đang đi đầu trong lĩnh vực này. Họ đã phát triển hệ thống Autopilot cho các dòng xe của mình, cho phép xe tự điều khiển trong các điều kiện đường tốt và có người lái tham gia giám sát. Ngoài ra, Tesla cũng đang nghiên cứu và phát triển công nghệ để cho phép ô tô hoàn toàn tự lái.
- Waymo: Waymo là công ty con của Alphabet (công ty mẹ của Google) và là một trong những công ty tiên phong trong lĩnh vực phát triển ô tô tự lái. Waymo đã phát triển một số loại xe tự lái và đang thử nghiệm chúng trên đường. Họ cũng đang hợp tác với nhiều hãng ô tô khác để triển khai công nghệ tự lái trên các dòng ô tô khác nhau.
- General Motors: General Motors đã đầu tư mạnh vào công nghệ ô tô tự lái và đã phát triển hệ thống Super Cruise, cho phép xe tự lái trên các tuyến đường cao tốc có điều kiện. Họ đang lên kế hoạch để phát triển thêm các công nghệ tự lái khác, bao gồm các hệ thống lái xe hoàn toàn tự động.
- Ford: Ford đang đẩy mạnh nghiên cứu và phát triển công nghệ ô tô tự lái, và đã thử nghiệm thành công trên một số tuyến đường ở Mỹ. Họ đang lên kế hoạch cho việc triển khai hệ thống tự lái trên các dòng xe của mình trong tương lai gần.
- Uber: Uber là một trong những công ty đi đầu trong lĩnh vực phát triển ô tô tự lái cho mục đích vận chuyển khách hàng. Họ đã thử nghiệm xe tự lái ở một số thành phố và đang tích cực nghiên cứu và phát triển công nghệ tự lái để triển khai trên quy mô lớn.
3.Những cấp độ theo tiêu chuẩn của xe ô tô tự động lái
Hiện nay, theo tiêu chuẩn của SAE International (Society of Automotive Engineers), có tổng cộng 6 cấp độ cho xe ô tô tự hành. Các hệ thống tự lái thường được phân loại thành các cấp độ khác nhau tùy thuộc vào mức độ can thiệp của người lái và khả năng tự động hóa của xe. Cụ thể, SAE International (Society of Automotive Engineers) đã đề xuất một hệ thống phân loại gồm 6 cấp độ, từ cấp độ 0 đến cấp độ 5, để mô tả mức độ tự động hóa của các hệ thống lái xe. Dưới đây là chi tiết về từng cấp độ:
- Cấp độ 0 (No Automation): Không có tự động hóa. Người lái hoàn toàn chịu trách nhiệm điều khiển xe. Có thể có các hệ thống hỗ trợ lái như hỗ trợ lái và hỗ trợ phanh, nhưng chúng không thực hiện các chức năng lái xe chủ động. Xe hoàn toàn được điều khiển bởi con người. Không có hệ thống hỗ trợ lái tự động nào được cài đặt trên xe.
- Cấp độ 1 (Driver Assistance): Hỗ trợ điều khiển: Hệ thống tự động thực hiện một hoặc một số nhiệm vụ lái xe, chẳng hạn như giữ làn đường hoặc phanh khẩn cấp. Tuy nhiên, người lái vẫn cần giữ tay trên vô-lăng và giữ sự chú ý đối với môi trường lái xe. Xe có một số hệ thống hỗ trợ lái tự động như hỗ trợ phanh, hỗ trợ lái, giữ làn đường… Tuy nhiên, tài xế vẫn phải thực hiện các thao tác lái xe và giám sát tình hình giao thông.
- Cấp độ 2 (Partial Automation): Tự động hóa hỗ trợ: Hệ thống tự động thực hiện nhiều nhiệm vụ lái xe, nhưng người lái vẫn phải giám sát hệ thống và sẵn sàng tiếp quản điều khiển. Xe có thể thực hiện một số thao tác lái xe như điều khiển tốc độ, giữ khoảng cách an toàn với các phương tiện khác… Tài xế vẫn cần phải giám sát và sẵn sàng can thiệp khi cần thiết.
- Cấp độ 3 (Conditional Automation): Tự lái có điều kiện: Hệ thống tự động thực hiện tất cả các nhiệm vụ lái xe trong điều kiện nhất định, chẳng hạn như đường cao tốc. Người lái có thể nghỉ ngơi hoặc thực hiện các nhiệm vụ khác khi hệ thống đang hoạt động, nhưng vẫn cần sẵn sàng can thiệp khi hệ thống yêu cầu. Xe có khả năng tự động điều khiển trong một số trường hợp nhất định, nhưng tài xế phải sẵn sàng can thiệp khi hệ thống yêu cầu. Tức là, tài xế không cần phải giám sát liên tục nhưng phải ở trạng thái sẵn sàng can thiệp.
- Cấp độ 4 (High Automation): Tự lái có điều kiện cao: Hệ thống tự động thực hiện tất cả các nhiệm vụ lái xe trong hầu hết các điều kiện, tuy nhiên vẫn có những hạn chế trong một số điều kiện hoặc khu vực. Vì vậy, người lái vẫn phải sẵn sàng tiếp quản điều khiển trong trường hợp khẩn cấp. Xe có khả năng tự động điều khiển và hoàn toàn tự động trong một số trường hợp đặc biệt như đường cao tốc, đường phố có giới hạn tốc độ, điều kiện thời tiết tốt… Tuy nhiên, tài xế vẫn có thể can thiệp và điều khiển xe nếu cần thiết.
- Cấp độ 5 (Full Automation): Tự lái hoàn toàn: Hệ thống tự động thực hiện tất cả các nhiệm vụ lái xe trong mọi điều kiện. Người lái không cần can thiệp của người lái trong mọi điều kiện lái xe và khu vực. Xe hoàn toàn tự động và không cần có tài xế. Xe có khả năng điều khiển trên mọi loại địa hình, trong mọi điều kiện thời tiết và tình huống giao thông phức tạp. Tuy nhiên, hiện tại vẫn chưa có xe ô tô nào đạt được cấp độ 5 này